Բորսայական ինդեքսները կարևոր դեր ունեն ֆինանսական շուկաներում՝ ներդրողներին տրամադրելով ինֆորմացիա շուկայական կոնկրետ հատվածների կամ ամբողջ շուկայի վերաբերյալ։ Ներդրումներ կատարելիս դրանք հանդիսանում են կարևոր գործիքներ հստակ խմբերում կամ չափանիշներում ներգրավված արժեթղթերի գների փոփոխությանը հետևելու և դրանք գնահատելու համար։
Ավելի մանրամասն ներկայացնենք, թե ինչ է բորսայական ինդեքսը, ինչ դեր ունի ֆոնդային բորսայում, ինչ տեսակներ կան և ինչ նպատակով է օգտագործվում այդ տեսակներից յուրաքանչյուրը։
Ի՞նչ է բորսայական ինդեքսը
Բորսայական ինդեքսը թվային ցուցանիշ է, որն արտացոլում է ներդրումային ֆոնդերում փոխանակվող կոնկրետ ակտիվների խմբերի, ինչպես օրինակ, բաժնետոմսերի կամ պարտատոմսերի գնային փոփոխությունները։ Այն սովորաբար հաշվարկվում է ինդեքսում ներառված ակտիվների հաշվարկված կամ չհաշվարկված միջինացված գնով։
Բորսայական ինդեքսների տեսակները
Ներկայացնենք ֆոնդային բորսաներին բնորոշ ինդեքսները՝ դրանք դասակարգելով ըստ հաշվարկման մեթոդի, մասնագիտացման և աշխարհագրության։
Ըստ հաշվարկման մեթոդի՝
- Կապիտալիզացիոն ինդեքսներ - Այսպիսի ինդեքսները հաշվարկվում են ինդեքսում ներառված կազմակերպությունների շուկայական կապիտալիզացիայի հիման վրա։ Որպես օրինակ՝ կարող ենք դիտարկել ամերիկյան S&P 500 և Nasdaq Composite ինդեքսները։
- Գնային ինդեքսներ – Ի տարբերություն կապիտալիզացիոն ինդեքսների, որոնք հաշվի են առնում կազմակերպությունների չափերը՝ գնային ինդեքսները հաշվարկվում են բաժնետոմսերի գների հիման վրա։ Որպես օրինակ՝ կարող ենք դիտարկել ամերիկյան Dow Jones Industrial Average և ճապոնական Nikkei 225 ինդեքսները։
Ըստ մասնագիտացման՝
- Ամփոփ ցուցանիշներ – Այսպիսի ինդեքսների հաշվարկն իրականացվում է տարբեր ոլորտներ ներկայացնող կազմակերպությունների բազայի հիման վրա։ Այդպիսի ինդեքսները թույլ են տալիս գնահատել տնտեսության ընդհանուր վիճակը։
- Ոլորտային ինդեքսներ – Այսպիսի ինդեքսները չափում են հստակ ոլորտներ ներկայացնող կազմակերպությունների կատարողականը։ Օրինակ, S&P 500 Energy ինդեքսը արտացոլում է էներգետիկ ոլորտի կազմակերպությունների կատարողականը, որոնք ներառված են S&P 500 ինդեքսում։
Ըստ աշխարհագրության՝
- Միջազգային ինդեքսներ – բնութագրում են որևէ տարածաշրջանի կամ աշխարհի շուկաների կատարողականը, օրինակ՝ MSCI World ինդեքսը։
- Ազգային ինդեքսներ – Գնահատում են որևէ կոնկրետ երկրի շուկան, օրինակ՝ Dow Jones Industrial Average (ԱՄՆ), FTSE 100 (Մեծ Բրիտանիա), DAX 30 (Գերմանիա)։
Ի՞նչ նպատակով են օգտագործվում բորսայական ինդեքսները
- Շուկայի կատարողականի չափում – Ներդրողներն օգտագործում են ինդեքսները՝ ամբողջ շուկայի կամ շուկայի որևէ հատվածի կատարողականը գնահատելու համար։
- Ներդրումային պորտֆելների գնահատում – Ինդեքսները թույլ են տալիս ներդրողներին համեմատելու իրենց պորտֆելների կատարողականը ամբողջ շուկայի կատարողականի հետ։
- Հիմք ֆինանսական գործիքների համար – Բորսայական ինդեքսների հիման վրա ստեղծվում են ներդրումային ֆոնդեր (ETF), ֆյուչերսներ, օպցիոններ և ֆինանսական այլ գործիքներ։
- Չափորոշիչ ներդրումային ռազմավարությունների համար – Ինդեքսներն օգնում են ներդրողներին հստակեցնելու շուկայի միտումները և մշակելու իրենց ներդրումային ռազմավարությունները այդ միտումների հիման վրա։
Ընդհանուր առմամբ, բորսայական ինդեքսները կարևոր դեր են խաղում ֆինանսական շուկայում՝ ներդրողներին ապահովելով շուկայի վերաբերյալ արժեքավոր տեղեկատվությամբ և հանդիսանալով հիմք ֆինանսական մեծաթիվ գործընթացների և ռազմավարությունների համար։
Հայաստանում ներդրումներ սկսելու համար բացեք անվճար բրոքերային հաշիվ Unibank Invest-ում՝ լրացնելով առցանց հայտը կամ դիմել +374 43 004 382 հեռախոսահամարով: